Wydawca treści Wydawca treści

Polskie lasy

Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.

W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.

Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.

W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.

Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.

W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.

W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.

Raporty o stanie lasów w Polsce


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Międzynarodowy Dzień Lasów

Międzynarodowy Dzień Lasów

21 marca to Międzynarodowy Dzień Lasów. Został on ustanowiony w 2012 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych i od tamtej pory jest obchodzony na całym świecie. Obchody mają na celu rozbudzenie w społeczności całego świata świadomości znaczenia lasów dla człowieka.

„Lasy i innowacje. Nowe rozwiązania dla lepszego świata.”  to tegoroczne hasło Międzynarodowego Dnia Lasów. W pierwszej chwili możemy sobie pomyśleć, że co ma las wspólnego z innowacjami technologicznymi. A szybki rozwój nowoczesnych technologii ma niebagatelne znaczenie dla utrzymania różnorodności biologicznej, ochrony ekosystemów leśnych i zmniejszenie negatywnych efektów zmiany klimatu.

Im lepiej poznamy lasy i im lepszymi analizami dysponujemy, tym lepiej możemy je chronić. Jako jedyny kraj w Europie możemy się pochwalić „hurtownią” danych o lasach. Lasy Państwowe stworzyły i utrzymują  platformę „Bank Danych o Lasach” (BDL), która gromadzi, przetwarza i udostępnia informacje o wszystkich lasach w Polsce, niezależnie od ich form własności.  W oparciu o BDL działają także m.in. mobilna aplikacja mBDL, aplikacja wspomagająca zarządzanie lasami prywatnymi czy aplikacja do kontroli i tworzenia danych na potrzeby uproszczonych planów urządzenia lasu. Bank Danych o Lasach jest dostępny dla każdego, jest bezpłatny i w pełni finansowany ze środków Lasów Państwowych.

Usprawnienia technologiczne są kluczowe w zapobieganiu pożarom lasów. Polska i Lasy Państwowe  mogą pochwalić się wyjątkowo skutecznym systemem ochrony przeciwpożarowej.  Jeśli chodzi o liczbę pożarów lasów w Europie, to Polskę wyprzedzają tylko dwa kraje z półwyspu iberyjskiego -  Portugalia i Hiszpania. Jednak w mediach nie słyszy się zbyt wiele o  ogromnych powierzchniach zniszczonych przez ogień. Dlaczego? Jest to niewątpliwa zasługa funkcjonującego w LP i ciągle doskonalonego systemu ochrony przeciwpożarowej lasu. Celem systemu jest jak najszybsze wykrycie dymu, precyzyjne ustalenie miejsca pożaru i umożliwienie jak najszybszego podjęcia działań gaśniczych. Dzięki temu większość pożarów udaje się ugasić w fazie początkowej, nie dopuszczając do rozwoju katastrofalnych pożarów wielkoobszarowych.

Jednym z elementów systemu ochrony ppoż. jest codzienny, bezpośredni pomiar wilgotności ściółki i parametrów meteorologicznych. Dzięki unikatowej w skali Europy metodzie możemy precyzyjnie ustalić stopień zagrożenia w danym dniu, na terenie całego kraju. Jest to możliwe tylko dlatego, że Lasy Państwowe pokrywają niemalże całą powierzchnię kraju.

Oprócz tego system tworzy wiele współpracujących ze sobą elementów m.in.: dostrzegalnie, kamery, dojazdy pożarowe, punkty czerpania wody, samoloty, śmigłowce, samochody patrolowo-gaśnicze, bazy sprzętu i pasy przeciwpożarowe. Dostrzegalnie tworzą system obserwacji, pokrywający monitoringiem większą część lasów w Polsce, w tym także lasy prywatne i parki narodowe. Gdy obserwator zauważa pożar nie ma znaczenia czy pali się las państwowy czy prywatny, akcja gaśnicza zostaje rozpoczęta.

Nowoczesne badania i nauka przesuwają granice tego, co możemy zrobić z drewnem i innymi produktami leśnymi. Od budownictwa po medycynę, innowacje w produktach leśnych pomagają tworzyć alternatywy dla obciążających środowisko materiałów, takich jak beton, stal, tworzywa sztuczne i włókna syntetyczne. W obliczu zmian klimatycznych ważne jest też to, że nie tylko żywe drzewa wiążą  znaczne ilości dwutlenku węgla. Wielkim magazynem CO2 są również produkty z drewna.

Pochodzenie, sposób pozyskania i właściwości fizyczne drewna sprawiają, że jest najbardziej naturalnym i przyjaznym materiałem, który wykorzystujemy na tak wielką skalę. Jest niezbędnym elementem modnego dziś życia w stylu „eko", w harmonii z naturą i w zdrowiu.

Szacuje się, że współcześnie drewno ma ok. 30 tys. zastosowań. Drewno i materiały drewnopochodne są wykorzystywane m.in. w budownictwie, górnictwie, energetyce, do produkcji maszyn rolniczych i przemysłowych, podłóg, mebli, płyt, papieru i opakowań, narzędzi, instrumentów muzycznych, sprzętu sportowego, zabawek czy materiałów biurowych.

To tylko kilka przykładów tego jak Lasy Państwowe wykorzystują innowacje technologiczne by w jak najlepszym stopniu móc realizować powierzone im zadanie opieki nad lasami, które stanowią 1/3 powierzchni naszego kraju. Łączymy ponad 100-letnie doświadczenie z wykorzystaniem najnowszej wiedzy i osiągnięć naukowych.

Z najważniejszymi przesłaniami tegorocznej edycji Międzynarodowego Dnia Lasów można zapoznać się na stronie FAO, a poniżej zapraszamy do obejrzenia krótkiego filmu, przygotowanego przez FAO.