Wydawca treści Wydawca treści

Użytkowanie lasu

Użytkowanie lasu to korzystanie z jego zasobów – pozyskanie drewna, zbiór płodów runa leśnego, zbiór roślin lub ich części na potrzeby przemysłu farmaceutycznego, pozyskanie choinek, eksploatacja kopalin i wiele innych. Leśnicy umożliwiają społeczeństwu korzystanie z darów lasu, ale w sposób zapewniający mu trwałość.

Rozmiar pozyskania drewna określony jest w planie urządzenia lasu, który sporządzany jest dla każdego nadleśnictwa na 10 lat. Zapewnia on pozyskiwanie drewna w granicach nie tylko  nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, lecz także systematycznie zwiększających zapas drewna pozostającego w lasach, tzw. zapas na pniu. Krótko mówiąc, leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i możliwość biologicznego odtwarzania.

O wielkości pozyskania drewna decyduje tzw. etat cięć określony w każdym planie urządzenia lasu. Jest to ilość drewna możliwa do wycięcia w określonych drzewostanach na określonej powierzchni  w okresie 10 lat, które obejmuje plan. Dzięki temu, że etat jest niższy niż przyrost drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu „drewna na pniu" (w Polsce pozyskuje się ok. 55 proc. przyrostu). Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi obecnie ponad 2,049 mld m sześć. drewna.

Pozyskane drewno pochodzi z:

  • cięć rębnych – usuwania z lasu drzewostanów „dojrzałych"; ich podstawowym celem jest przebudowa i odtworzenie drzewostanów;
  • cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew i wartościowych elementów drzewostanu;
  • cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach.

Nadleśnictwo Karwin prowadzi gospodarkę leśną na powierzchni blisko 23,5 tys. hektarów. Całość zadań gospodarczych, w tym związanych z pozyskiwaniem użytków z lasu została określona dla Nadleśnictwa w Planie Urządzania Lasu na okres 2015-2024. Dokument ten określił maksymalną ilość drewna, przeznaczoną do pozyskania w naszej jednostce, na niecałe 1 160 000 m3 grubizny w przeciągu 10 lat, tj. średnio około 116 tys m3 grubizny rocznie. W tym roku Nadleśnictwo Karwin planuje pozyskać blisko 58 tys. m3 w cięciach rębnych i ok. 59 tys. m3 w użytkowaniu przedrębnym. Część masy pozyskiwanej w ciągu roku przez Nadleśnictwo Karwin pochodzi z tzw. cięć przygodnych, wynikających z wystąpienia klęsk żywiołowych. Ostatnie takie zdarzenie miało miejsce w 2015 roku, kiedy to huraganowy wiatr przewrócił lub połamał ponad 25 tys. m3 drewna.

W związku z faktem, że prawie 95 % lasów naszej jednostki to drzewostany z sosną zwyczajną jako gatunkiem panującym, pozyskiwany surowiec pochodzi w przeważającej ilości z drzew tego właśnie gatunku. Z pozostałych gatunków iglastych pozyskujemy jeszcze, w stosunkowo niewielkich ilościach – surowiec świerkowy, modrzewiowy i daglezjowy, natomiast z gatunków liściastych – przede wszystkim surowiec brzozowy, olchowy, dębowy i bukowy oraz marginalnie surowiec osikowy, topolowy, grabowy, jesionowy, akacjowy i klonowy.

Całość drewna pozyskiwana w Nadleśnictwie Karwin pochodzi z lasów zarządzanych wg. zasad prawidłowej gospodarki leśnej, co potwierdzają posiadane przez naszą jednostkę certyfikaty FSC i PEFC.

Nasz surowiec drzewny trafia głównie do przedsiębiorstw zajmujących się dalszym jego przerobem: tartaków, zakładów przemysłu celulozowo-papierniczego, fabryk mebli oraz mniejszych zakładów stolarskich i powstaje z niego szeroka gama produktów: od papieru i różnego typu płyt drewnopochodnych, przez więźbę dachową, elementy budowlane, podłogi drewniane, aż po meble i galanterię ogrodową.
 

Nie do przecenienia jest również opałowa wartość drewna, dlatego znaczna część surowca pozyskiwana w ciągu roku przez Nadleśnictwo Karwin kupowana jest przez nabywców indywidualnych na potrzeby gospodarstw domowych, a także trafia do elektrowni, w których wykorzystuje się je jako odnawialne źródło do produkcji  energii elektrycznej.

Użytkowanie lasu to nie tylko pozyskanie drewna. Las oferuje nam również cały szereg tzw. użytków ubocznych, wśród których szczególne znaczenie mają owoce runa leśnego. Nadleśnictwo Karwin, będąc częścią Puszczy Noteckiej słynie przede wszystkim z bogatych w grzyby borów sosnowych, jakkolwiek odnajdą się tu również amatorzy zbierania jagód, borówek i jeżyn.

ZAPRASZAMY DO LASU!


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Międzynarodowy Dzień Lasów

Międzynarodowy Dzień Lasów

21 marca to Międzynarodowy Dzień Lasów. Został on ustanowiony w 2012 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych i od tamtej pory jest obchodzony na całym świecie. Obchody mają na celu rozbudzenie w społeczności całego świata świadomości znaczenia lasów dla człowieka.

„Lasy i innowacje. Nowe rozwiązania dla lepszego świata.”  to tegoroczne hasło Międzynarodowego Dnia Lasów. W pierwszej chwili możemy sobie pomyśleć, że co ma las wspólnego z innowacjami technologicznymi. A szybki rozwój nowoczesnych technologii ma niebagatelne znaczenie dla utrzymania różnorodności biologicznej, ochrony ekosystemów leśnych i zmniejszenie negatywnych efektów zmiany klimatu.

Im lepiej poznamy lasy i im lepszymi analizami dysponujemy, tym lepiej możemy je chronić. Jako jedyny kraj w Europie możemy się pochwalić „hurtownią” danych o lasach. Lasy Państwowe stworzyły i utrzymują  platformę „Bank Danych o Lasach” (BDL), która gromadzi, przetwarza i udostępnia informacje o wszystkich lasach w Polsce, niezależnie od ich form własności.  W oparciu o BDL działają także m.in. mobilna aplikacja mBDL, aplikacja wspomagająca zarządzanie lasami prywatnymi czy aplikacja do kontroli i tworzenia danych na potrzeby uproszczonych planów urządzenia lasu. Bank Danych o Lasach jest dostępny dla każdego, jest bezpłatny i w pełni finansowany ze środków Lasów Państwowych.

Usprawnienia technologiczne są kluczowe w zapobieganiu pożarom lasów. Polska i Lasy Państwowe  mogą pochwalić się wyjątkowo skutecznym systemem ochrony przeciwpożarowej.  Jeśli chodzi o liczbę pożarów lasów w Europie, to Polskę wyprzedzają tylko dwa kraje z półwyspu iberyjskiego -  Portugalia i Hiszpania. Jednak w mediach nie słyszy się zbyt wiele o  ogromnych powierzchniach zniszczonych przez ogień. Dlaczego? Jest to niewątpliwa zasługa funkcjonującego w LP i ciągle doskonalonego systemu ochrony przeciwpożarowej lasu. Celem systemu jest jak najszybsze wykrycie dymu, precyzyjne ustalenie miejsca pożaru i umożliwienie jak najszybszego podjęcia działań gaśniczych. Dzięki temu większość pożarów udaje się ugasić w fazie początkowej, nie dopuszczając do rozwoju katastrofalnych pożarów wielkoobszarowych.

Jednym z elementów systemu ochrony ppoż. jest codzienny, bezpośredni pomiar wilgotności ściółki i parametrów meteorologicznych. Dzięki unikatowej w skali Europy metodzie możemy precyzyjnie ustalić stopień zagrożenia w danym dniu, na terenie całego kraju. Jest to możliwe tylko dlatego, że Lasy Państwowe pokrywają niemalże całą powierzchnię kraju.

Oprócz tego system tworzy wiele współpracujących ze sobą elementów m.in.: dostrzegalnie, kamery, dojazdy pożarowe, punkty czerpania wody, samoloty, śmigłowce, samochody patrolowo-gaśnicze, bazy sprzętu i pasy przeciwpożarowe. Dostrzegalnie tworzą system obserwacji, pokrywający monitoringiem większą część lasów w Polsce, w tym także lasy prywatne i parki narodowe. Gdy obserwator zauważa pożar nie ma znaczenia czy pali się las państwowy czy prywatny, akcja gaśnicza zostaje rozpoczęta.

Nowoczesne badania i nauka przesuwają granice tego, co możemy zrobić z drewnem i innymi produktami leśnymi. Od budownictwa po medycynę, innowacje w produktach leśnych pomagają tworzyć alternatywy dla obciążających środowisko materiałów, takich jak beton, stal, tworzywa sztuczne i włókna syntetyczne. W obliczu zmian klimatycznych ważne jest też to, że nie tylko żywe drzewa wiążą  znaczne ilości dwutlenku węgla. Wielkim magazynem CO2 są również produkty z drewna.

Pochodzenie, sposób pozyskania i właściwości fizyczne drewna sprawiają, że jest najbardziej naturalnym i przyjaznym materiałem, który wykorzystujemy na tak wielką skalę. Jest niezbędnym elementem modnego dziś życia w stylu „eko", w harmonii z naturą i w zdrowiu.

Szacuje się, że współcześnie drewno ma ok. 30 tys. zastosowań. Drewno i materiały drewnopochodne są wykorzystywane m.in. w budownictwie, górnictwie, energetyce, do produkcji maszyn rolniczych i przemysłowych, podłóg, mebli, płyt, papieru i opakowań, narzędzi, instrumentów muzycznych, sprzętu sportowego, zabawek czy materiałów biurowych.

To tylko kilka przykładów tego jak Lasy Państwowe wykorzystują innowacje technologiczne by w jak najlepszym stopniu móc realizować powierzone im zadanie opieki nad lasami, które stanowią 1/3 powierzchni naszego kraju. Łączymy ponad 100-letnie doświadczenie z wykorzystaniem najnowszej wiedzy i osiągnięć naukowych.

Z najważniejszymi przesłaniami tegorocznej edycji Międzynarodowego Dnia Lasów można zapoznać się na stronie FAO, a poniżej zapraszamy do obejrzenia krótkiego filmu, przygotowanego przez FAO.